Dział Etnologii Miasta. Nikiszowiec
4 XII 2018
Historia Górnego Śląska nieodmiennie związana jest z wydobyciem węgla kamiennego. To węgiel sprawił, że na tym terenie wyrosły kopalnie, a wokół nich osiedla robotnicze, w których mieszkali górnicy z rodzinami. Jednym z takich osiedli był Nikiszowiec w tym roku obchodzący 110-lecie powstania. Życie biegło tu ustalonym rytmem, determinowanym przez ciężką i niebezpieczną pracą „na grubie”. Trudne warunki i niepewność losu przy każdym zjeździe pod ziemię sprawiły, że wśród lokalnej społeczności rozwinęły się głęboka religijność i przywiązanie do tradycji. Szczególną czcią darzono świętą Barbarę; jak wierzono, sprawującą opiekę nad górnikami. Dzień Świętej przypada na 4 grudnia. Pierwotnie było to święto o charakterze religijnym, które obchodzono całymi rodzinami poprzez uczestnictwo w uroczystej mszy świętej, a później w rodzinnych zabawach. Dopiero po II wojnie światowej władze państwowe zaanektowały „Barbórkę” na swój użytek, przekształcając ją w świecki Dzień Górnika, na który składały się oficjalne obchody z udziałem partyjnych działaczy, połączone z wręczeniem okolicznościowych nagród, oraz karczma piwna. Dzisiaj próbuje się wrócić do dawnej tradycji Barbórkowej, a obchody tego dnia zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
W Muzeum Historii Katowic również przypominamy o tym ważnym dla lokalnej kultury święcie. Z tej okazji zapraszamy do naszej siedziby na Nikiszowcu na spotkanie z górnikiem. Zajęcia składają się z dwóch części:
- Oprowadzanie po wystawach stałych „U nos w doma na NIkiszu” i „Woda i mydło najlepsze bielidło”, podczas którego dzieci poznają warunki życia w familoku, stosunki rodzinne i lokalne obyczaje. Tę część poprowadzi przewodnik Muzeum Historii Katowic, Krzysztof Herman.
- Spotkanie z górnikiem w stroju galowym, który pokaże dzieciom atrybuty związane ze swoim zawodem (takie jak szabla czy lampka górnicza) oraz ze swadą i elementami śląskiej godki opowie o trudach pracy pod ziemią. Prowadzenie: Damian Wilczek, emerytowany górnik KWK Dębieńsko, założyciel prywatnej izby tradycji górniczej.
Czas trwania zajęć: 45 minut – 1 godzina
Grupa wiekowa: przedszkole, szkoła podstawowa (klasy I-VI)
Koszt: 5zł/osoba
Miejsce: Dział Etnologii Miasta, ul. Rymarska 4, 40-425 Katowice
Zapisy na konkretną godzinę pod numerem telefonu: 32 255 14 80