Budynek Główny
od 4 V 2021
W SETNĄ ROCZNICĘ WYBUCHU III POWSTANIA ŚLĄSKIEGO
III powstanie śląskie to ostatni etap drogi Ślązaków do niepodległej Polski. Choć nieoficjalnie przygotowania do kolejnego zrywu niepodległościowego trwały od początku 1921 roku, to najważniejsze znaczenie dla całej akcji miał plebiscyt przeprowadzony 20 marca 1921 roku, który okazał się nie być w pełni korzystny dla strony polskiej. Jeszcze przed podaniem oficjalnych wyników Niemcy ogłosili swoje zwycięstwo. Zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego, Międzysojusznicza Komisja – po analizie wyników głosowania – miała wytyczyć proponowaną granicę i przedłożyć ją do akceptacji mocarstwom zachodnim. Decyzja ta nie była jednak łatwa, ponieważ w Komisji zabrakło jednomyślności. Strona francuska popierała pomysł podziału zgodnie z tzw. linią Korfantego, która zakładała przyłączenie do Polski większości terenu plebiscytowego, z całym okręgiem przemysłowym. Włosi i Anglicy poparli żądania niemieckie, chcąc pozostawić większą część spornego terenu w granicach Rzeszy. Polsce przypadłyby tylko skrawki powiatu katowickiego, pszczyńskiego oraz rybnickiego. Brak jednomyślności wprowadzał dodatkowy niepokój po stronie polskiej, co wywołało napiętą atmosferę, która przyczyniła się do podjęcia ostatecznej decyzji o kolejnym zrywie niepodległościowym.
Powstanie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja i trwało do 5 lipca 1921 roku. W dwa miesiące Ślązacy mimo naporu sił niemieckich przejęli kontrolę nad większością powiatów Górnego Śląska zamieszkanych przez ludność polską. Trzeci zryw poruszył nie tylko lokalne społeczeństwo, ale przyczynił się również do wznowienia rozmów na temat podziału Śląska na forum międzynarodowym. Ostatni zryw niepodległościowy był najlepiej przygotowany pod względem administracyjnym, zaopatrzeniowym, a przede wszystkim wojskowym. Katowice, choć znacznie oddalone od głównego pola walki, odegrały znaczący wpływ w walce o niepodległość Śląska, a mieszkańcy miejscowości wchodzących w skład dzisiejszego miasta brali udział w najcięższych walkach, ryzykując własnym życiem, pochowani zostali w mogiłach otaczających Górę św. Anny daleko od domu i rodziny.
