VERBAND DEUTSCHE KATHOLIKEN, ORTSGRUPPE ZAŁĘŻE-DĄB, organizacja katolików niemieckich w Polsce, zał. 24 VII 1924 przez ►Józefa Thomysa. Siedziba mieściła się w restauracji ►Marka przy ul. Wojciechowskiego (ob. ►ul. Gliwicka), później w Katowicach przy ul. Powstańców 43. Prowadziła działalność religijną (m.in. obchody dnia św. Bonifacego), oświatową (własna biblioteka), turystyczną i oddział młodzieżowy (►Deutsche Jugend Kraft). W 1933 skupiała 237 członków, a w 1939 tylko 53. Funkcję prezesa sprawował Norbert Jelitta, sekretarza – Paweł Mikisch, skarbnika – Józef Schmidt.
APK, zesp. Verband Deutsche Katholiken Katowice, sygn. 13.
VERBAND DEUTSCHE KATHOLIKEN W ZAŁĘŻU, stowarzyszenie założone w 1925 roku; sekcje: młodzieży żeńskiej (Maria Scholz, założona w 1928 roku), 41 członków; chłopięca (zał. w 1929), 28 członków; muzyczna (zał. w 1930), 50 członków; działacze: Eugen ►Franz, ks. Otto ►Krayczyrski.
VEREIN ZALENZER SPORTFREUNDE, niemieckie stowarzyszenie sportowe, zał. III 1922, jednosekcyjny klub piłkarski. Siedziba mieściła się w restauracji Ani Ebel. Do VI 1923 członek Oberschlesische Fußballverband, w 1923 przyłączyło się do Górnośląskiego Związku Piłki Nożnej w Katowicach. Nie wykazało żadnej aktywności sportowej. Zastrzeżenia do pracy klubu miały katowicka i załęska policja, traktując klub jako siedlisko szowinistów niemieckich. Funkcję prezesa pełnił Paweł Ameske.
A. Steuer: Ruch sportowy w Katowicach-Załężu (1895–1998). W: „Kronika Katowic”. T. 8. Katowice 1999.
VIA MAGNA, średniowieczny trakt komunikacyjny, wzmiankowany w akcie nadania przez księcia opawsko-raciborskiego ►Mikołaja z 15 XII 1360 ►Ottonowi z Pilczy Jaźwiec, Załęża, Bogucic etc. Przebiegała od Bańgowa przez Bytków do Dębu, Załęża, Ligoty, Piotrowic i Mikołowa; łączyła szlaki południowe (Racibórz, Cieszyn, Pszczyna) z szlakami handlowymi północnymi i północno-wschodnimi (Bytom, Czeladź i Kraków). Fragmentem tej drogi jest m.in. ►ul. Pawła Pośpiecha.
https://www.swjzaleze.katowice.opoka.org.plhistoria.
VICTOR, huta cynku w Załężu (położona u zbiegu ob. ulic ►F. Bocheńskiego i ►Załęska Hałda); budowana w 1840, w 1865 połączona z hutą cynku ►Johanka, w 1877 zakończyła działalność. Prowadziła działalność w murowanym wysokim budynku, nakrytym 2 spadowym dachem, położonym na parceli o pow. 30 mórg; była wyposażona w 24-muflowe piece destylacyjne, opalane węglem kamiennym; produkcja 242 t. cynku (1855), 608 t cynku (1876); właściciele i dzierżawcy: Karl Neumann, ►Aleksander Friedrich von Bally z Chudowa, Louis Teodor Moritz von Eichborn, Friedrich Schultze, Karl Albrecht, ►Christian Gustaw von Kramsta.
R. Borowy: Wczoraj – dziś – jutro... kopalni „Katowice-Kleofas”. Historia węglem pisana. Katowice 1997; G. Grzegorek, A. Frużyński, P. Rygus: Kopalnie i huty Katowic. Kreacja i redakcja G. Grzegorek. Wstęp L. Jodliński. Katowice 2017.
VICTOR, kopalnia na granicy ►Załęskiej Hałdy i Brynowa (rejon ul. ►Upadowej), wydobywano w niej węgiel kamienny i żelaziak. Właściciele: Aleksander von ►Bally, Fryderyk von ►Wrochem; od 1839 roku Loebel Freund; następnie różni zmieniający się właściciele; od 1853 Gustaw von ►Kramsta; w 1858 została połączona z kopalnią ►Charlotte; od 1869 przeszła w ręce jego spadkobierców (Paulina Schmidt, Georg von Kramsta, Leopold von Kramsta, Paulina Johnston, od 1883 w ►Kramsty Gwarectwie.
G. Grzegorek, A. Frużyński, P. Rygus: Kopalnie i huty Katowic. Katowice 2017.
VICTOR, pole górnicze w ►Załęskiej Hałdzie, o powierzchni 1,3 km kw. nadane 27 stycznia 1838 roku Alexandrowi von ►Bally z Żelazna, graniczyło z polami: ►Charlotte, ►Kleine Helene, Neu Beate, Oheim, Conrad, Heilige Drei König; prawem cesji po jego śmierci przeszło w ręce spadkobierców Fryderyka von ►Wrochema; w 1839 roku 61 kuksów przyznano Loeblowi Freundowi; od 1841 eksploatowane szyby: ►Alexander, ►Amalie, ►Antonie, ►badawczy, ►Clara, ►Eduard, ►Emil, ►Friedrich Wilhelm, ►Johannes, ►Julia, ►Ludwig, ►powietrzny, ►Romus, ►Theodor. W 1870 roku wydzielona z tego pola parcela została sądownie przekazana gminie załęskiej na budowę szkoły w Załężu; majątek przemysłowy dał początek ►Kramsty Gwarectwu; w 1937 pole przemianowano na Załęże.
G. Grzegorek, A. Frużyński, P. Rygus: Kopalnie i huty Katowic. Katowice 2017.
VON MOLTKESTRAßE zob. ►Gliwicka ulica
VORWERK OBEROKY zob. ►Obroki
